 |
Неабыякавыя і ініцыятыўныя-менавіта такія маладыя людзі прымаюць удзел у конкурсе інавацыйных праектаў "100 ідэй для Беларусі", які праходзіць ужо больш за 10 гадоў. З 2013 года, дарэчы, школьнікі і моладзь Гродзеншчыны нязменна аказваюцца ў лідарах, заваёўваючы са сваімі распрацоўкамі першыя месцы і ў гэтым конкурсе, і на іншых пляцоўках. Таму што іх ідэі і праекты не проста фантазіі і мары, а выразна сфармуляваныя, і часцей ужо рэалізаваныя праекты, якія, да таго ж, накіраваны на вырашэнне старых і набалелых пытанняў у розных сферах жыцця - ад эканомікі і медыцыны да сацыяльнай.
Касцяныя кісты-праблема з дзіцячым здароўем хоць, на шчасце, і не занадта распаўсюджаная, але вельмі непрыемная. Гэтая хвароба вельмі зніжае якасць жыцця дзіцяці і пагражае шматлікімі ўскладненнямі. Як правіла, метады яе лячэння альбо складаныя, траўматычныя, альбо з нізкай эфектыўнасцю і працяглай рэабілітацыяй. Асістэнт кафедры траўматалогіі Гродзенскага медыцынскага ўніверсітэта Вольга Хоцім распрацавала малаінвазіўны метад лячэння гэтай праблемы, які ў літаральным сэнсе паставіў на ногі маленькіх пацыентаў. Усё зводзіцца да таго, што маніпуляцыі праводзяцца праз невялікі надрэз, каля 1 сантыметра, а эфектыўнасць – вельмі высокая.
Вольга Хоцім, удзельнік Гродзенскага занальнага этапу праекта " 100 ідэй для Беларусі»:
- Выкарыстоўваючы высокоинтенсивное лазернае выпраменьванне апрацоўваем ўнутраную высцілку кісты. Гэта значыць-мы яе каагулюем. Я казала, што ўнутраная высцілка-гэта полупронікаемая мембрана. Гэта значыць, вадкасць паступае ў паражніну, а назад нікуды не сыходзіць. Апрацоўка высокаінтэнсіўным лазерным выпраменьваннем з'яўляецца этыялагічнага лячэннем, гэта значыць мы гэтую полупронікаемую мембрану каагулюем, гэта значыць-спальваем. Затым праз доступ у 5,5 мм мы запаўняем дадзеную паражніну. Запаўняем алокостью-гэта значыць, не сваёй косткай, мы здрабняем губчатууй костку, якая ў норме павінна быць на месцы касцяной кісты і здрабняем для больш хуткай перабудовы, і плюс да ўсяго дадаем уласны касцяны мозг дзіцяці.
Праз паўгода пасля аперацыі-хвароба адступае назаўжды. Варта адзначыць, што на занальным этапе конкурсу інавацыйных праектаў «100 ідэй для Беларусі» маладых медыкаў, якія прадстаўляюць свае распрацоўкі і методыкі – заўсёды вельмі шмат. Але дыягностыка, лячэнне і палёгку розных хваравітых станаў-не адзінае, што было прадстаўлена на гэтым этапе. Больш за 20 праектаў і трыццаці ўдзельнікаў дазволілі ацаніць шырокі спектр тых праблем, якія хвалююць моладзь і якія – і гэта галоўнае-моладзь ведае і можа вырашыць. Так, пытанні энергаэфектыўных і энергазберагальных тэхналогій даказваюць-рабяты сур'ёзна збянтэжаныя экалагічнай тэматыкай і прапануюць працуючыя і карысныя праекты. Напрыклад, сярэдняя школа №12 горада Гродна і зусім-спецыялізуецца на экалагічным профілі, і нядзіўна, што яе навучэнцы да захаванасці рэсурсаў ставяцца вельмі ўважліва. Так старшакласнікі заўважылі, як нерацыянальна расходуецца электраэнергія ў школе - у калідорах гарыць святло, нават калі там нікога няма і яно нікому не патрэбны. Гэта значыць, палічылі дзеці, марна трацяцца дзясяткі кілават-гадзін. І яны распрацавалі сістэму аўтаматызаванага асвятлення калідораў і падачы школьных званкоў – і ўжо ўкаранілі яе ў сваёй школе. За некалькі месяцаў-прыемны вынік-эканомія парадку 70 кілават-гадзін, гэта значыць – каля 50 рублёў. Для школы – адчувальныя сродкі. Дарэчы, па падліках дзяцей, такой школе, як напрыклад 41-самая вялікая ў вобласці, іх сістэма дапаможа эканоміць да 500 рублёў за год.
Аляксандр Капуста, удзельнік Гродзенскага занальнага этапу праекта "100 ідэй для Беларусі»:
- Калі нізкі ўзровень асветленасці на змене-то ўключаецца святло, і пасля званка на ўрок ён выключаецца. Мы пакінулі ручны рэжым кіравання для таго, каб людзі, калі ім трэба выйсці-уключылі святло. Мы паставілі датчыкі асветленасці, якія рэагуюць на святло, і калі нізкі ўзровень асветленасці - то ён ўключаецца.
Сам па сабе конкурс “100 ідэй для Беларусі” каштоўны не толькі тым, што маладыя навукоўцы і наватары могуць перамагчы і атрымаць магчымасць рэалізаваць свае смелыя ідэі.
Ганна Кісялеўская, другі сакратар Гродзенскага гарадскога камітэта БРСМ:
- Здараецца так, што пераможца знаходзіць падтрымку, так. Але і чалавек, які не стаў пераможцам таксама знаходзіць таго, хто яго пачуў, хто зразумеў значнасць, эканамічную актуальнасць гэтага праекта. Той эксперт альбо тое прадпрыемства, для каго праект, заяўлены нашай моладдзю, з'явіўся актуальным і патрэбным.
Усяго з 20 праектаў па выніках занальнага этапу далей прайшлі дзевяць – у тым ліку, і праект дзяцей з сярэдняй школы №12. Разам з энергаэфектыўнымі праектамі ў абласны этап прайшлі распрацоўкі маладых медыкаў, а таксама рашэнні для сацыяльнай сферы.
Па матэрыялах «Гродна Плюс»
|